Skóra diabetyka jest wrażliwa i ma tendencje do przesuszania się. Jest mało odporna na wszelkie skaleczenia i otarcia, nawet te najdrobniejsze. Zmianami skórnymi w cukrzycy najczęściej dotknięte są kobiety, które mają zdecydowanie cieńszy naskórek od mężczyzn, łatwo ulegający uszkodzeniom i poddający się zmianom, zarówno mechanicznym, jak i tym związanym ze stresem.

Zmiany skórne w cukrzycy

Szacuje się, że u części diabetyków zmiany skórne występują jeszcze zanim wystąpią pierwsze objawy kliniczne cukrzycy. Kiedy poziom cukru we krwi jest podwyższony, dochodzi do patologicznego połączenia cukru i białka lub lipidu i choć ten proces przebiega powoli, prowadzi do utworzenia nieprawidłowego kolagenu.
Obserwuje się wtedy miejscowe zgrubienia skóry i narastanie sztywnego naskórka, zwłaszcza w obrębie stóp. Mamy wówczas do czynienia z procesem, w trakcie którego następuje powolne uszkadzanie naczyń krwionośnych, a tym samym skóra szybciej starzeje się, rogowacieje, wysusza się, swędzi, obumiera oraz dochodzi do zaburzenia ruchomości stawów. U niektórych diabetyków obserwuje się także:

• zaczerwienienia skóry (rumieniec cukrzycowy),
• bielactwo,
• lipohipertrofię (przerost tkanki włóknistej i tłuszczowej),
• wykwity pęcherzowe,
• zaburzenia gruczołów łojowych.

Problemy skórne występujące u diabetyków

Osoby chorujące na cukrzycę są bardziej narażone na różne choroby skóry związane z powikłaniami zmian, jakie zachodzą w małych naczyniach krwionośnych czy w nerwach obwodowych. Mamy wówczas do czynienia z mikroangiopatią albo neuropatią.

Występowanie niekorzystnych zmian w naczyniach krwionośnych, mających wpływ na różnego rodzaju zaburzenia w wyglądzie i kondycji skóry, najczęściej obserwuje się u osób z niewyrównaną cukrzycą. Niektóre ze zmian są trudne do leczenia, ale zdecydowana większość z nich, określana jako defekt kosmetyczny, daje się wyleczyć wraz ze stopniem wyrównania cukrzycy.

Wymagająca skóra diabetyka

Wysokie poziomy glikemii sprzyjają zmianom zwyrodnieniowym w naczyniach włosowatych, tętniczkach oraz żyłach. Skutkuje to niedotlenieniem skóry i upośledzeniem dostarczania jej właściwych substancji odżywczych.

Zewnętrznym objawem tego, że w skórze została zaburzona równowaga hydrolipidowa, jest jej suchość, łuszczenie się, szczególna nadwrażliwość na różnego rodzaju zmiany oraz promieniowanie UV. Z tego powodu występują także zwiększona podatność na uszkodzenia samego naskórka, oraz trudności w gojeniu się ran. Diabetyk może być także mniej podatny na bodźce bólowe, co świadczy o zmianach w obrębie nerwów.

W praktyce diabetyk może nie odczuć nawet tego, że np. obtarł naskórek stopy w zbyt ciasnych butach. W dalszej perspektywie może prowadzić do trudno gojących się ran. Przyczyną problemów skórnych jest, oprócz niewyrównanej cukrzycy, z pewnością nieprawidłowo funkcjonujący system odpornościowy i w związku z tym podatność na różnego rodzaju zakażenia. Niebezpieczne są dla diabetyków zakażenia, które kończą się grzybicą i przerostem drożdżaków.

Pielęgnacja skóry diabetyka

Kluczowym krokiem są samokontrola i zachowanie zasad higieny. Dermatolodzy zajmujący się problemami skórnymi diabetyków są zgodni, że wyleczenie zakażeń i zastosowanie środków pielęgnacji przeznaczonych dla specjalnych potrzeb skóry osób z cukrzycą to ważna pomoc. Jednak bez wyrównania cukrzycy żadna pielęgnacja nie da długotrwałych efektów.

Diabetykom nie zaleca się długich kąpieli, lepszym pomysłem będzie regularny prysznic z użyciem preparatów natłuszczających skórę, np. oliwka. Ma to znaczenie w profilaktyce suchej skóry i zapobieganiu podrażnieniom, a także ograniczają ryzyko stanów zapalnych.

Trzy kroki pielęgnacji skóry diabetyka: nawilżaj, natłuszczaj i chroń

Kremy nawilżające przeznaczone do skóry diabetyka mają za zadanie zmniejszać suchość skóry. Suchość skóry w wielu wypadkach jest wynikiem niedoboru substancji tłuszczowych w naskórku, stąd najlepiej działać dwutorowo – nawilżać i natłuszczać. Dobrym pomysłem będą preparaty, które zostawiają na skórze warstwę ochronną przed odparowaniem wody. Skórę diabetyka można nawilżać za pomocą preparatów zawierających:

• mocznik,
• kwasy mlekowy i hialuronowy,
• glicerynę.

Kosmetyki dla diabetyków powinny zawierać także takie substancje, jak alantoina (łagodząca stany zapalne naskórka) oraz fizjologiczne lipidy, takie jak ceramidy, a także woski i oleje pochodzenia naturalnego.

Delikatność i staranność w osuszaniu skóry, noszenie luźnej odzieży z naturalnych tkanin, dbałość o właściwą pielęgnację skóry i stosowanie odpowiednich kremów oraz  w przypadku potrzeby maści (po konsultacji ze specjalistą od chorób skóry), to fundamentalne zasady właściwej pielęgnacji skóry diabetyka.

Wyjeżdżasz na wakacje? Przeczytaj artykuł: Z cukrzycą w podróży: jak się przygotować do wyjazdu na wakacje?